Onze Douzelagepartner in Zweden: Oxelösund

Oxelösund ligt in Södermanland in Zuid-Oost Zweden, per auto een uur ten zuiden van Stockholm. De stad heeft iets meer dan elfduizend inwoners. Natuur en industrie zijn de twee meest opvallende kenmerken. Zo is het uitzicht prachtig als je via de snelweg het stadje tot aan de zee volgt.

De belangrijkste stad in de buurt is Nyköping (10 kilometer). Daar is een Middeleeuws kasteel, waar in de zomer veel historische buitenluchtopvoeringen plaatsvinden. Je kunt tussen Oxelösund en Nyköping tochtjes per kano maken, en er zijn toeristische excursies mogelijk per schip. De steden liggen in een vlak landschap, en zijn dus zeker geschikt voor fietstochten.

Oxelösund heeft een moderne kerk, die op een vuurtoren lijkt. Het plaatselijke museum toont het leven op een (schier)eiland, visserijactiviteiten en er is natuurlijk veel aandacht voor scheepvaart en alles wat daarmee samenhangt.

Vanaf 2000 voor Christus is de streek bewoond. In de Middeleeuwen was Nyköping het centrum van diverse koninkrijken, mede omdat er een sterk fort gebouwd was.
Het industriële verleden is nog steeds aanwezig. Er is een spoorlijn van 158 kilometer lang die doorloopt naar West-Zweden en de transporthaven Oxelösund is al 500 jaar in bedrijf. Zeker in de 19e eeuw was de haven belangrijk vanwege de toename van mijnactiviteiten in het midden van het land. In 1873 werd er een spoorwegmaatschappij opgericht die zo’n beetje het hele schiereiland aan de Baltische Zee opkocht dat tot die tijd bij de landerijen van het Stjärnholm Kasteel behoorde. In 1913 werd een ijzergieterij gebouwd en zo werden de spoorweg, de haven en de gieterij de hoekstenen van Oxelösund. Het aantal werknemers in de ijzerindustrie nam in de regio toe van 300 tot 4000 tussen 1913 en 1960. In de jaren ‘70 dipte de staalindustrie en waren de gouden jaren voorbij.

Oxelösund was overigens een van de laatste steden die stadsrechten verkreeg. Dat gebeurde na een gemeentelijke herindeling. Het is tot op heden een van Zwedens kleinste gemeentes.
Oxelösund is ook bekend vanwege de vele bekende artiesten. Er zijn veel kunstateliers voor zo’n relatief klein stadje. Bovendien is het park met mooie standbeelden zeker de moeite waard.
Enkele oude (haven)gebouwen zijn bewaard gebleven. Het stond en staat bekend als een veilige haven, en de oude herberg – nog altijd als zodanig in gebruik- straalt nog steeds in volle glorie.

Jan Daems